Een verbindende rol voor de plaatselijke kruisverenigingen

De kruisverenigingen vervullen meer dan een eeuw een belangrijke rol bij het verhogen van de volksgezondheid. In het verleden werden consultatiebureaus opgezet, wijkzusters opgeleid en aangestuurd en tal van cursussen en opleidingen gegeven. Tegenwoordig maken kruisverenigingen het onder andere mogelijk dat leden tegen een gereduceerd tarief kunnen zwemmen of aan een activiteit kunnen deelnemen. Ook worden gezondheidsmarkten, thema-avonden en andere bijeenkomsten opgezet. De vergrijzing en ontgroening in de zorgverlening vragen om een nieuwe aanpak. Een uitdaging voor de plaatselijke kruisverenigingen om hun verbindende rol op te pakken.

Een belangrijk onderdeel van Samen Leren in de Wijk is het samenbrengen van wijkbewoners. Daarin liggen volgens voorzitter Henk van Tilborg van De Kruisvereniging Noord-Brabant voor de plaatselijke kruisverenigingen mogelijkheden om aan te sluiten en een nieuwe (of eigenlijk oude) taak op te pakken.

Weet wat er speelt
De plaatselijke kruisverenigingen weten vanuit hun eigen contacten met de leden en ontmoetingen die plaatsvinden vaak al wat er speelt en welke behoeftes er zijn. Deze informatie kan (met inachtneming van de privacy) gebundeld en benut worden voor Samen Leren in de Wijk. Door de kennis te delen in de werkplaatsen weten de zorgmedewerkers in opleiding wat er speelt bij de wijkbewoners.

Contact met de wijkzuster
De wijkzuster is bij uitstek degene die zich laagdrempelig beweegt in de wijk en weet wat er speelt. Dat is de afgelopen periode wel gebleken. “Tijdens de eerste coronagolf wilden mensen elkaar wel helpen, maar het aanbod was groter dan de behoefte. Dat kwam omdat men niet wist welke behoeftes er lagen. De wijkzusters die dat wel wisten hadden er weinig last van. Zij kennen de wijkbewoners, weten hoe hun wijk in elkaar zit en welke behoeftes er zijn. Door werkelijk in contact te gaan met mensen, ontdek je wat er echt nodig is”, stelt Henk. De plaatselijke kruisvereniging kan in contact treden met de wijkzusters of met andere functionarissen die zich in het hart van de wijk begeven, zoals de wijkagent. En zodoende de kennis bundelen over het wel en wee in de wijk. Dit hoeft niet direct over zorgzaken te gaan, maar wel over samen leven, samen zorgen en samen leren.

Bezoek de werkplaatsen
Het Samen Leren in de Wijk is al op veel plaatsen goed neergezet in de wijk. Het is de bedoeling dat steeds meer wijkbewoners zich aansluiten bij de werkplaatsen, waardoor er ‘broedplaatsen’ van kennisdeling ontstaan. De plaatselijke kruisvereniging kan aansluiten bij de werkplaatsen om kennis te halen en te brengen. Dit is niet alleen een verrijking voor jezelf, maar ook om te horen wat er speelt, bekendheid te geven aan de rol van de kruisvereniging en om informatie op te halen hoe de kruisvereniging een voorname rol kan spelen in collectieve preventie.

Organiseer cursussen
Er was een tijd dat de kruisvereniging haar eigen ‘broedplaatsen’ organiseerde. “In mijn jonge jaren volgde ik een opleiding tot kraamverpleegkundige. In het ziekenhuis kwam ik in aanraking met moeder-kindcursussen van de kruisvereniging. Daar was veel behoefte aan, maar die zijn helemaal verdwenen”, vertelt coördinator Joke Voermans van Samen Leren in de Wijk. “We hebben weliswaar internet, maar dat is onvoldoende. We hebben het gesprek nodig over een bepaalde situatie, want elke situatie is anders. Het is een verarming dat al die cursussen zijn verdwenen. Een terugkeer zou door de plaatselijke kruisverenigingen heel goed ondersteund kunnen worden.”

Gratis voor leden
We willen weer kennis gaan delen vanuit solidariteit en een behoefte aan een gezond en gelukkig leven. Praktisch gezien gaan we onze ‘oude’ krachten weer inzetten. We gaan voor leden bepaalde cursussen en formele delen van de opleiding van Samen Leren in de Wijk gratis aanbieden. “Bij de plaatselijke kruisverenigingen ligt de taak om hun coördinerende rol weer op te pakken”, vervolgt Henk. “Wij willen dat de kennis voor iedereen is. Uiteindelijk is dit persoonlijker, goedkoper en efficiënter voor het proces van zorgverlening. Het is bijvoorbeeld zeer interessant voor leden die meer willen weten over een stukje van de opleiding. En wie weet zorgt het er wel voor dat zij uiteindelijk de hele opleiding gaan volgen en echt een diploma halen. Maar ook om wijkbewoners die mantelzorg bieden te ondersteunen bij deze taak, waardoor zij met meer vertrouwen de zorg voor hun naasten kunnen verlenen.”

Henk van Tilborg, voorzitter de Kruisvereniging Noord-Brabant